Sunday, February 05, 2006

Pilsudski Zaremba?

Czy protoplasta Marszalka Pilsudskiego byl czlonek rodu Zaremba? Rozne herbarze roznie podaja:

Pilsudzki herbu Komoniaka (Leszczyc, "Herby Rodow Polskich").
Pilsudski herbu Pilsudski (Kosciesza odm.) (Gajl "Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow").

Rodzina Pilsudskich jest stara litewska rodzina, zapewnie zwiazana z rodem Ginetow. Jozef Pilsudski czasami uzywal nazwiska Ginet dla korespondencji podczas pobytu w Galicji, a w nekrologu brata Bronislawa, w prasie polskiej w Paryzu w 1918 roku, podane sa dwa nazwiska: Ginet Pilsudzki, przy czym uzyto pisownie z litera "z", jak to pisali niektorzy Pilsudcy.
Opuszczajac bardzo niepewne dane odnoscnie protoplastow Jozefa Pilsudskiego - pisze Waclaw Jedrzejewicz - wlasciwie pewny rodowod rodziny Pilsudskich zaczac nalezy od Rocha Mikolaja Pilsudskiego, stolnika wolkowyskiego, ozenionego z Malgorzata Perzynska, siostra wybitnego i zamoznego biskupa wilenskiego (Zenowiusz Ponarski, "Saga rodu Pilsudskich na Litwie * Protoplasta ze Zmudzi", NOWY KURIER, 1-15/12/2005 Nr 23 (893)).

Ginet herbu Zareba. Na sejmie Hrodelskim 1413, przyjal herb Zarebow, na siebie, i na dom swoj, Ginet Koncewicz u Lask, w Statut. fol. 127, a w roku 1401. na wilenskim zjezdzie pokoj wieczny z Polakami zawarty, miedzy inszemi panami Litewskiemi, podpisali, Ginejd z synem swoim Milus, jako masz w Statucie Laskiego f. 128. ale sie potem Kunczewiczowie Labedziem pieczetowali, o czem nizej (Kasper Niesiecki, "Herbarz Polski").

Nazwisko Pilsudskich na Litwie pojawilo sie dosyc pozno. Wczesniej trzymali sie swego rodowego nazwiska Ginet. Pozniej pod koniec XVI wieku jeden z Ginetow nabyl majatek Pilsudy i od niego czlonkowie rodziny do swego nazwiska dodawali drugi czlon Pilsudski.
Trudno przedstawic w najwiekszym skrocie cala obszerna kronike rodzinna Pilsudskich. Zainteresowani moga sie zapoznac z wydanym w 1988 roku w Londynie dzielem Stefana i Rowmunda Pilsudskich, pt. "Kronika rodu Pilsudskich". Ale zapoznajmy sie z kilkoma jej fragmentami: Pilsudcy to: rod prastary, siegajacy korzeniami w glab dziejow poganskiej Litwy, a scislej Zmudzi (Zemajti). Z uplywem stuleci stawal sie w swoim wojewodztwie coraz bardziej majetny - podaja autorzy wspomnianej Kroniki - Liczne dokumenty oraz akt wywodowy szlachectwa Pilsudskich, przeprowadzony w Wilnie 10 czerwca 1832 r. przed komisja rzadowa, na czele ktorej stal hrabia Ignacy Zabieglo potwierdzaja, iz "Familia Pilsudskich bedaca dawna i strategiczna szlachta, pelnieniem wysokich urzedow i posiadaniem licznych dobr odznaczajaca sie, uzywa przydomku Rymszow Giniatowiczow i herbu Kosciesza z odmiana" (Zenowiusz Ponarski, "Pilsudcy na Litwie * Ojciec marszalka", NOWY KURIER, 15-31/12/2005 Nr 24 (894)).


ZAREMBA HERB

Marcin Zaremba kasztelan Sieradzki, Wielunski, Ostrzeszowski, Boleslawski starosta, dziedzic na Grabowie; Jan z Tuliszkowa kasztelan Kaliski 1414. podpisal list Jagiella Krola u Lipsk. decad. quaest. publ. ci obydwa na sejmie Hrodelskim przyjeli do herbu Zaremba przy unji Litwy z Korona, Ginet Kuncewicza i z jego potomstwem (Kasper Niesiecki, "Herbarz Polski").

No comments: