Monday, June 03, 2024

Od polskiego

szlachcica h. Kurcz do kozackiego atamana h. Mazepa II, czyli jak ewoluowal herb rodziny MAZEPA. Zbigniew Leszczyc w "Herby Szlachty Polskiej" tak pisze o polskiej szlacheckiej rodzinie Mazepa: "Mazepa h. Kurcz".
*** 3 czerwca 1924 roku zmarl Franz Kafka, austriacko-czeski pisarz pochodzenia zydowskiego; autor powiesci: Proces, Zamek, Ameryka (ur. 1883 r.). *** "Do Orlenu wrocil tez Jacek Krawiec, ktory bedac prezesem koncernu, zaplacil Sienkiewiczowi miliony zlotych. Zostal doradca Ireneusza Fafary, prezesa naftowego giganta" - PIOTR NISZTOR. *** Zreszta najwiekszym problemem calego tego towarzystwa moze nie jest poczciwy alkohol, od ktorego nie stroni zadna strona sceny politycznej, lecz sa nim "sproszkowane kosci wrogow" wspomniane przez Sienkiewicza. Sam jestem czlowiekiem kochajacym zycie i lubiacym korzystac z jego urokow. Jednak chcialbym wiedziec, czy czolowe osoby w panstwie podejmuja decyzje na suto zakrapianych imprezach i co gorsza pod wplywem "sproszkowanych kosci". Nabywanie i spozywanie tych ostatnich moze okazac sie nie do konca legalne, a wiedza o tym to latwy przedmiot szantazu (Tomasz Sakiewicz, "Chwiejnym krokiem, krzywym okiem... do UE", GAZETA POLSKA, 8 maja 2024). *** Wiersz byl wiec szyderstwem, ale jak kazde dobrze wymierzone szyderstwo kpil z prawdziwych postaw osob, w ktore zostal wycelowany, czyli z konserwatywnego ziemianstwa. W istocie tez wielu ziemian - wiekszosc, jesli wierzyc wspolczesnym - wyobrazalo sobie zniesienie poddanstwa (wowczas jeszcze na tak zwanych ziemiach zabranych, a wiec takze na Wolyniu i Podolu) i panszczyzny jako zamach na boskie prawa i tradycje szlachecka. Nadchodzaca zmiane spoleczna przypisywalo liberalnym i demokratycznym pradom plynacym z Zachodu, wobec krorych czulo lek i odraze. Wreszcie postrzegalo "reforme wloscianska" jako kolejne z dlugiego ciagu cierpien zadanego Polakom przez wladze carskie, rownie bolesne jak zeslania i konfiskaty. Stad zreszta w wierszu pojawila sie wzmianka o wczesniejszych ograniczeniach pracy panszczyznianej, czyli o zakazie darmoch - dodatkowych, ponadwymiarowych prac narzucanych chlopom - oraz o zakazie pracy w swieta, ktore zostaly wprowadzone przez wladze carskie. To rowniez postrzegano jako atak na odwieczne prawa szlacheckie. Wiersz przypominal rowniez Targowice: konfederacja targowicka, jak wiemy, zostala zawiazana, a przynajmniej tak twierdzili jej rzecznicy, w obronie tradycji, zagrozonej przez rzekomy radykalizm Konstytucji 3 maja. Za polska tradycja miala sie wstawic caryca Katarzyna II. W wymiarze praktycznym wielu dziedzicow obawialo sie po prostu bankructwa po ustaniu darmowej pracy panszczyznianej. Te ostatnie obawy, co warto dodac, okazaly sie calkiem zasadne, sytuacja ekonomiczna licznych majatkow po uwlaszczeniu miala bowiem zauwazalnie sie pogorszyc (Adam Leszczynski, "Obroncy panszczyzny").

No comments: